سوره احقاف
- برای اطلاعات بیشتر، اینها را هم ببینید: سرزمین احقاف
| < جاثیه - محمد > | |
|---|---|
|
| |
| شماره سوره | ۴۶ |
| جزء | ۲۶ |
| نزول | |
| ترتیب نزول | ۶۶ |
| مکی/مدنی | مکی |
| اطلاعات آماری | |
| تعداد آیات | ۳۵ |
| تعداد کلمات | ۶۴۸ |
| تعداد حروف | ۲۶۶۸ |
سوره اَحْقاف چهل و ششمین سوره و از سوره‌های مکی قرآن است که در جزء ۲۶ جای دارد. احقاف به معنای شن‌زار، اشاره به سرزمین قوم عاد یعنی قوم حضرت هود دارد. سوره احقاف درباره قیامت و جایگاه و وضعیت مؤمنان و کافران در آن و از بیهوده‌نبودن خلقت این جهان سخن می‌گوید و خداوند را توانا در زنده‌کردن مردگان معرفی می‌کند. در این سوره در مورد نیکی به پدر و مادر توصیه شده است. در روایات آمده است آیه ۱۵ این سوره درباره امام حسین(ع) نازل شده است. درباره فضیلت تلاوت این سوره از جمله روایت شده است هرکس این سوره را هر شب یا هر جمعه بخواند، خداوند وحشت دنیا را از او برمی‌دارد، و از وحشت روز قیامت نیز در امان می‌دارد.
معرفی
- نامگذاری
این سوره را به دلیل واژه احقاف در آیه ۲۱ احقاف نامیده‌اند که درباره داستان و سرزمین قوم عاد، یعنی قوم حضرت هود(ع)، سخن می‌گوید. سرزمین این قوم شن‌زار بوده و احقاف به معنای شن‌زار است. این واژه فقط یک بار در قرآن آمده است.
- محل و ترتیب نزول
سوره احقاف جزو سوره‌های مکی و در ترتیب نزول، شصت و ششمین سوره‌ای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، چهل و ششمین سوره است و در جزء ۲۶ قرآن جای دارد.
- تعداد آیات و کلمات
سوره احقاف ۳۵ آیه، ۶۴۸ کلمه و ۲۶۶۸ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی جزو سوره‌های مَثانی است و دقیقاً یک حِزب قرآن را شامل می‌شود.
محتوا
بعضی از مباحث و موضوعات این سوره عبارت‌اند از معاد و تعیین جایگاه و وضعیت آن‌جهانیِ مؤمنان و کافران، سفارش به نیکی کردن به پدر و مادر، اشاره به اینکه خلقت آسمان و زمین و جهان هستی لغو و بیهوده نیست و خدایی که در آفرینش آسمانها و زمین درمانده نشده است، توانایی دارد که مردگان را زنده کند و به روح بقا بخشد. به نظر علامه طباطبایی در تفسیر المیزان این سوره برای هشدار به مشرکانی نازل شد که دعوت پیامبر(ص) برای ایمان به خدا و رسولش و معاد را رد می کردند.
محتوای سوره احقاف
| عواقب بی‌توجهی مشرکان به هشدارهای قرآن | |||||||||||||||||||||||||||||
| گفتار چهارم؛ آیه ۳۳-۳۵ حتمی‌بودن برپایی روز قیامت و کیفر کافران | گفتار سوم؛ آیه ۱۵-۳۲ چند نمونه از برخورد با هشدارهای دلسوزانه | گفتار دوم؛ آیه ۷-۱۴ بهانه‌های مشرکان برای مخالفت با هشدارهای قرآن | گفتار اول؛ آیه ۱-۶ دلایل بی‌توجهی مشرکان به هشدارهای قرآن | ||||||||||||||||||||||||||
| مطلب اول؛ آیه ۳۳ اثبات قدرت خدا در احیای مردگان و برپایی قیامت | نمونه اول؛ آیه ۱۵-۱۶ پذیرش مؤدبانه هشدارهای والدین | بهانه اول؛ آیه ۷ قرآن سحر است | مقدمه؛ آیه ۱-۲ نزول معارف قرآن از سوی خداوند | ||||||||||||||||||||||||||
| مطلب دوم؛ آیه ۳۴ اعتراف مشرکان به حقانیت قیامت، هنگام مشاهده دوزخ | نمونه دوم؛ آیه ۱۷-۲۰ اهانت به ناصحان و عدم پذیرش هشدارها | بهانه دوم؛ آیه ۸-۱۰ قرآن ساخته پیامبر است | دلیل اول؛ آیه ۳ غفلت از هدف آفرینش | ||||||||||||||||||||||||||
| مطلب سوم؛ آیه ۳۵ زمان عذاب کافران به زودی فرامی‌رسد | نمونه سوم؛ آیه ۲۱-۲۸ رفتارهای ناپسند قوم عاد با هشدارهای پیامبران | بهانه سوم؛ آیه ۱۱-۱۴ قرآن از افسانه‌های پیشینیان است | دلیل دوم؛ آیه ۴ پندار وجود شریک برای خدا در آفرینش | ||||||||||||||||||||||||||
| نمونه چهارم؛ آیه ۲۹-۳۲ رفتار پسندیده گروهی از جنیان با هشدارهای پیامبر اسلام | دلیل سوم؛ آیه ۵-۶ پندار حمایت بت‌ها از مشرکان در آخرت | ||||||||||||||||||||||||||||
آیه ۱۵ در شأن امام حسین
در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است که آیه ۱۵ سوره احقاف (...مادرش با تحمّل رنج به او باردار شد و با تحمّل رنج او را به دنیا آورد. و باربرداشتن و از شیرگرفتن او سی ماه است...) درباره امام حسین(ع) نازل شده است. در این روایت آمده است حضرت فاطمه (س) به سبب خبر پیامبر(ص) درباره کشته‌شدن فرزندش به دست برخی از امت پیامبر(ص)، حمل و زاییدن حسین(ع) را با مشقت و سختی انجام داد. همچنین مدت حمل امام حسین(ع) تا زمان از شیر گرفتنش سی ماه بود که در این آیه به آن اشاره شده است.
فضیلت و خواص
نوشتار اصلی: فضائل سور
از امام صادق(ع) روایت شده است هر کس سوره احقاف را هر شب یا هر جمعه بخواند، خداوند وحشت دنیا را از او برمی‌دارد، و از وحشت روز قیامت نیز در امان می‌دارد. همچنین از پیامبر(ص) نقل شده است هر کس سوره احقاف را قرائت کند، به تعداد تمامی ریگ‌های موجود در دنیا به او ده حسنه داده می‌شود و ده گناه از او پاک می‌شود و ده درجه بر درجات او افزوده می‌شود.
برای این سوره خواصی نیز در روایات ذکر شده است از جمله آنکه اگر کسی آن را بنویسد و با آب زمزم بشوید و بنوشد، سبب خوشنامی، آبرومندی، محبوبیت و قدرت حافظه می‌شود. یا هر کس این سوره را بنویسد و بر خود یا کودک یا شیرخواره‌ای بیاویزد یا اینکه این سوره را نوشته و پس از شستن از آب آنها بیاشامد، دارای جسمی نیرومند و سالم خواهد بود و کودکان از آفات و خطراتی که به آنها می‌رسد در امان می‌مانند و شیرخواره در گهواره‌اش مایه چشم روشنی می‌شود.
داستان‌ها و روایت‌های تاریخی
متن و ترجمه
سوره احقاف
| بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِیمِ | به نام خداوند رحمتگر مهربان |
|---|---|
| حم ﴿۱﴾ تَنزِیلُ الْکتَابِ مِنَ اللَّـهِ الْعَزِیزِ الْحَکیمِ ﴿۲﴾ مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضَ وَمَا بَینَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُّسَمًّی ۚ وَالَّذِینَ کفَرُ‌وا عَمَّا أُنذِرُ‌وا مُعْرِ‌ضُونَ ﴿۳﴾ قُلْ أَرَ‌أَیتُم مَّا تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ أَرُ‌ونِی مَاذَا خَلَقُوا مِنَ الْأَرْ‌ضِ أَمْ لَهُمْ شِرْ‌ک فِی السَّمَاوَاتِ ۖ ائْتُونِی بِکتَابٍ مِّن قَبْلِ هَـٰذَا أَوْ أَثَارَ‌ةٍ مِّنْ عِلْمٍ إِن کنتُمْ صَادِقِینَ ﴿۴﴾ وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّن یدْعُو مِن دُونِ اللَّـهِ مَن لَّا یسْتَجِیبُ لَهُ إِلَیٰ یوْمِ الْقِیامَةِ وَهُمْ عَن دُعَائِهِمْ غَافِلُونَ ﴿۵﴾وَإِذَا حُشِرَ النَّاسُ کانُوا لَهُمْ أَعْدَاءً وَکانُوا بِعِبَادَتِهِمْ کافِرِ‌ینَ ﴿۶﴾ وَإِذَا تُتْلَیٰ عَلَیهِمْ آیاتُنَا بَینَاتٍ قَالَ الَّذِینَ کفَرُ‌وا لِلْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ هَـٰذَا سِحْرٌ مُّبِینٌ ﴿۷﴾ أَمْ یقُولُونَ افْتَرَ‌اهُ ۖ قُلْ إِنِ افْتَرَ‌یتُهُ فَلَا تَمْلِکونَ لِی مِنَ اللَّـهِ شَیئًا ۖ هُوَ أَعْلَمُ بِمَا تُفِیضُونَ فِیهِ ۖ کفَیٰ بِهِ شَهِیدًا بَینِی وَبَینَکمْ ۖ وَهُوَ الْغَفُورُ الرَّ‌حِیمُ ﴿۸﴾ قُلْ مَا کنتُ بِدْعًا مِّنَ الرُّ‌سُلِ وَمَا أَدْرِ‌ی مَا یفْعَلُ بی‌وَلَا بِکمْ ۖ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا یوحَیٰ إِلَی وَمَا أَنَا إِلَّا نَذِیرٌ مُّبِینٌ ﴿۹﴾ قُلْ أَرَ‌أَیتُمْ إِن کانَ مِنْ عِندِ اللَّـهِ وَکفَرْ‌تُم بِهِ وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِّن بَنِی إِسْرَ‌ائِیلَ عَلَیٰ مِثْلِهِ فَآمَنَ وَاسْتَکبَرْ‌تُمْ ۖ إِنَّ اللَّـهَ لَا یهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ ﴿۱۰﴾ وَقَالَ الَّذِینَ کفَرُ‌وا لِلَّذِینَ آمَنُوا لَوْ کانَ خَیرً‌ا مَّا سَبَقُونَا إِلَیهِ ۚ وَإِذْ لَمْ یهْتَدُوا بِهِ فَسَیقُولُونَ هَـٰذَا إِفْک قَدِیمٌ ﴿۱۱﴾ وَمِن قَبْلِهِ کتَابُ مُوسَیٰ إِمَامًا وَرَ‌حْمَةً ۚ وَهَـٰذَا کتَابٌ مُّصَدِّقٌ لِّسَانًا عَرَ‌بِیا لِّینذِرَ الَّذِینَ ظَلَمُوا وَبُشْرَ‌یٰ لِلْمُحْسِنِینَ ﴿۱۲﴾ إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَ‌بُّنَا اللَّـهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَلَا هُمْ یحْزَنُونَ ﴿۱۳﴾ أُولَـٰئِک أَصْحَابُ الْجَنَّةِ خَالِدِینَ فِیهَا جَزَاءً بِمَا کانُوا یعْمَلُونَ ﴿۱۴﴾ وَوَصَّینَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیهِ إِحْسَانًا ۖ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ کرْ‌هًا وَوَضَعَتْهُ کرْ‌هًا ۖ وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرً‌ا ۚ حَتَّیٰ إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَرْ‌بَعِینَ سَنَةً قَالَ رَ‌بِّ أَوْزِعْنِی أَنْ أَشْکرَ نِعْمَتَک الَّتِی أَنْعَمْتَ عَلَی وَعَلَیٰ وَالِدَی وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْ‌ضَاهُ وَأَصْلِحْ لِی فِی ذُرِّ‌یتِی ۖ إِنِّی تُبْتُ إِلَیک وَإِنِّی مِنَ الْمُسْلِمِینَ ﴿۱۵﴾ أُولَـٰئِک الَّذِینَ نَتَقَبَّلُ عَنْهُمْ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا وَنَتَجَاوَزُ عَن سَیئَاتِهِمْ فِی أَصْحَابِ الْجَنَّةِ ۖ وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذِی کانُوا یوعَدُونَ ﴿۱۶﴾ وَالَّذِی قَالَ لِوَالِدَیهِ أُفٍّ لَّکمَا أَتَعِدَانِنِی أَنْ أُخْرَ‌جَ وَقَدْ خَلَتِ الْقُرُ‌ونُ مِن قَبْلِی وَهُمَا یسْتَغِیثَانِ اللَّـهَ وَیلَک آمِنْ إِنَّ وَعْدَ اللَّـهِ حَقٌّ فَیقُولُ مَا هَـٰذَا إِلَّا أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ ﴿۱۷﴾ أُولَـٰئِک الَّذِینَ حَقَّ عَلَیهِمُ الْقَوْلُ فِی أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِم مِّنَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ ۖ إِنَّهُمْ کانُوا خَاسِرِ‌ینَ ﴿۱۸﴾ وَلِکلٍّ دَرَ‌جَاتٌ مِّمَّا عَمِلُوا ۖ وَلِیوَفِّیهُمْ أَعْمَالَهُمْ وَهُمْ لَا یظْلَمُونَ ﴿۱۹﴾ وَیوْمَ یعْرَ‌ضُ الَّذِینَ کفَرُ‌وا عَلَی النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَیبَاتِکمْ فِی حَیاتِکمُ الدُّنْیا وَاسْتَمْتَعْتُم بِهَا فَالْیوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا کنتُمْ تَسْتَکبِرُ‌ونَ فِی الْأَرْ‌ضِ بِغَیرِ الْحَقِّ وَبِمَا کنتُمْ تَفْسُقُونَ ﴿۲۰﴾ وَاذْکرْ أَخَا عَادٍ إِذْ أَنذَرَ قَوْمَهُ بِالْأَحْقَافِ وَقَدْ خَلَتِ النُّذُرُ مِن بَینِ یدَیهِ وَمِنْ خَلْفِهِ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّـهَ إِنِّی أَخَافُ عَلَیکمْ عَذَابَ یوْمٍ عَظِیمٍ ﴿۲۱﴾ قَالُوا أَجِئْتَنَا لِتَأْفِکنَا عَنْ آلِهَتِنَا فَأْتِنَا بِمَا تَعِدُنَا إِن کنتَ مِنَ الصَّادِقِینَ ﴿۲۲﴾ قَالَ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِندَ اللَّـهِ وَأُبَلِّغُکم مَّا أُرْ‌سِلْتُ بِهِ وَلَـٰکنِّی أَرَ‌اکمْ قَوْمًا تَجْهَلُونَ ﴿۲۳﴾ فَلَمَّا رَ‌أَوْهُ عَارِ‌ضًا مُّسْتَقْبِلَ أَوْدِیتِهِمْ قَالُوا هَـٰذَا عَارِ‌ضٌ مُّمْطِرُ‌نَا ۚ بَلْ هُوَ مَا اسْتَعْجَلْتُم بِهِ ۖ رِ‌یحٌ فِیهَا عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿۲۴﴾ تُدَمِّرُ کلَّ شَیءٍ بِأَمْرِ رَ‌بِّهَا فَأَصْبَحُوا لَا یرَ‌یٰ إِلَّا مَسَاکنُهُمْ ۚ کذَٰلِک نَجْزِی الْقَوْمَ الْمُجْرِ‌مِینَ ﴿۲۵﴾ وَلَقَدْ مَکنَّاهُمْ فِیمَا إِن مَّکنَّاکمْ فِیهِ وَجَعَلْنَا لَهُمْ سَمْعًا وَأَبْصَارً‌ا وَأَفْئِدَةً فَمَا أَغْنَیٰ عَنْهُمْ سَمْعُهُمْ وَلَا أَبْصَارُ‌هُمْ وَلَا أَفْئِدَتُهُم مِّن شَیءٍ إِذْ کانُوا یجْحَدُونَ بِآیاتِ اللَّـهِ وَحَاقَ بِهِم مَّا کانُوا بِهِ یسْتَهْزِئُونَ ﴿۲۶﴾ وَلَقَدْ أَهْلَکنَا مَا حَوْلَکم مِّنَ الْقُرَ‌یٰ وَصَرَّ‌فْنَا الْآیاتِ لَعَلَّهُمْ یرْ‌جِعُونَ ﴿۲۷﴾ فَلَوْلَا نَصَرَ‌هُمُ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّـهِ قُرْ‌بَانًا آلِهَةً ۖ بَلْ ضَلُّوا عَنْهُمْ ۚ وَذَٰلِک إِفْکهُمْ وَمَا کانُوا یفْتَرُ‌ونَ ﴿۲۸﴾ وَإِذْ صَرَ‌فْنَا إِلَیک نَفَرً‌ا مِّنَ الْجِنِّ یسْتَمِعُونَ الْقُرْ‌آنَ فَلَمَّا حَضَرُ‌وهُ قَالُوا أَنصِتُوا ۖ فَلَمَّا قُضِی وَلَّوْا إِلَیٰ قَوْمِهِم مُّنذِرِ‌ینَ ﴿۲۹﴾ قَالُوا یا قَوْمَنَا إِنَّا سَمِعْنَا کتَابًا أُنزِلَ مِن بَعْدِ مُوسَیٰ مُصَدِّقًا لِّمَا بَینَ یدَیهِ یهْدِی إِلَی الْحَقِّ وَإِلَیٰ طَرِ‌یقٍ مُّسْتَقِیمٍ ﴿۳۰﴾ یا قَوْمَنَا أَجِیبُوا دَاعِی اللَّـهِ وَآمِنُوا بِهِ یغْفِرْ لَکم مِّن ذُنُوبِکمْ وَیجِرْ‌کم مِّنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿۳۱﴾ وَمَن لَّا یجِبْ دَاعِی اللَّـهِ فَلَیسَ بِمُعْجِزٍ فِی الْأَرْ‌ضِ وَلَیسَ لَهُ مِن دُونِهِ أَوْلِیاءُ ۚ أُولَـٰئِک فِی ضَلَالٍ مُّبِینٍ ﴿۳۲﴾ أَوَلَمْ یرَ‌وْا أَنَّ اللَّـهَ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضَ وَلَمْ یعْی بِخَلْقِهِنَّ بِقَادِرٍ عَلَیٰ أَن یحْیی الْمَوْتَیٰ ۚ بَلَیٰ إِنَّهُ عَلَیٰ کلِّ شَیءٍ قَدِیرٌ ﴿۳۳﴾ وَیوْمَ یعْرَ‌ضُ الَّذِینَ کفَرُ‌وا عَلَی النَّارِ أَلَیسَ هَـٰذَا بِالْحَقِّ ۖ قَالُوا بَلَیٰ وَرَ‌بِّنَا ۚ قَالَ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا کنتُمْ تَکفُرُ‌ونَ ﴿۳۴﴾ فَاصْبِرْ کمَا صَبَرَ أُولُو الْعَزْمِ مِنَ الرُّ‌سُلِ وَلَا تَسْتَعْجِل لَّهُمْ ۚ کأَنَّهُمْ یوْمَ یرَ‌وْنَ مَا یوعَدُونَ لَمْ یلْبَثُوا إِلَّا سَاعَةً مِّن نَّهَارٍ ۚ بَلَاغٌ ۚ فَهَلْ یهْلَک إِلَّا الْقَوْمُ الْفَاسِقُونَ ﴿۳۵﴾ | حاء، میم. (۱) فرو فرستادن این کتاب، از جانب خدای ارجمند حکیم است. (۲) [ما] آسمانها و زمین و آنچه را که میان آن دو است جز به حق و [تا] زمانی معین نیافریدیم، و کسانی که کافر شده‌اند، از آنچه هشدار داده شده‌اند رویگردانند. (۳) بگو: «به من خبر دهید، آنچه را به جای خدا فرا می‌خوانید به من نشان دهید که چه چیزی از زمین [را] آفریده یا [مگر] آنان را در [کار] آسمانها مشارکتی است؟ اگر راست می‌گویید، کتابی پیش از این [قرآن ]یا بازمانده‌ای از دانش نزد من آورید.» (۴) و کیست گمراه‌تر از آن کس که به جای خدا کسی را می‌خواند که تا روز قیامت او را پاسخ نمی‌دهد، و آنها از دعایشان بی‌خبرند؟ (۵)و چون مردم محشور گردند، دشمنان آنان باشند و به عبادتشان انکار ورزند. (۶) و چون آیات روشن ما بر ایشان خوانده شود، آنان که چون حقیقت به سویشان آمد منکر آن شدند، گفتند: «این سحری آشکار است.» (۷) یا می‌گویند: «این [کتاب] را بربافته است.» بگو: «اگر آن را بربافته باشم؛ در برابر خدا اختیار چیزی برای من ندارید. او آگاه‌تر است به آنچه [با طعنه] در آن فرو می‌روید. گواه بودن او میان من و شما بس است، و اوست آمرزنده مهربان.» (۸) بگو: «من از [میان] پیامبران، نودرآمدی نبودم و نمی‌دانم با من و با شما چه معامله‌ای خواهد شد. جز آنچه را که به من وحی می‌شود، پیروی نمی‌کنم؛ و من جز هشداردهنده‌ای آشکار [بیش] نیستم.» (۹) بگو: «به من خبر دهید، اگر این [قرآن] از نزد خدا باشد و شما بدان کافر شده باشید و شاهدی از فرزندان اسرائیل به مشابهت آن [با تورات] گواهی داده و ایمان آورده باشد، و شما تکبّر نموده باشید [آیا باز هم شما ستمکار نیستید؟] البته خدا قوم ستمگر را هدایت نمی‌کند.» (۱۰) و کسانی که کافر شدند، به آنان که گرویده‌اند گفتند: «اگر [این دین] خوب بود، بر ما بدان پیشی نمی‌گرفتند.» و چون بدان هدایت نیافته‌اند، به زودی خواهند گفت: «این دروغی کهنه است.» (۱۱) و [حال آنکه] پیش از آن، کتاب موسی، راهبر و [مایه] رحمتی بود؛ و این [قرآن] کتابی است به زبان عربی که تصدیق‌کننده [آن] است، تا کسانی را که ستم کرده‌اند هشدار دهد و برای نیکوکاران مژده‌ای باشد. (۱۲) محققاً کسانی که گفتند: «پروردگار ما خداست» سپس ایستادگی کردند، بیمی بر آنان نیست و غمگین نخواهند شد. (۱۳) ایشان اهل بهشتند که به پاداش آنچه انجام می‌دادند جاودانه در آن می‌مانند. (۱۴) و انسان را [نسبت] به پدر و مادرش به احسان سفارش کردیم. مادرش با تحمّل رنج به او باردار شد و با تحمّل رنج او را به دنیا آورد. و باربرداشتن و از شیرگرفتن او سی ماه است، تا آنگاه که به رشد کامل خود برسد و به چهل سال برسد، می‌گوید: «پروردگارا، بر دلم بیفکن تا نعمتی را که به من و به پدر و مادرم ارزانی داشته‌ای سپاس گویم و کار شایسته‌ای انجام دهم که آن را خوش داری، و فرزندانم را برایم شایسته گردان؛ در حقیقت، من به درگاه تو توبه آوردم و من از فرمان‌پذیرانم.» (۱۵) اینانند کسانی که بهترین آنچه را انجام داده‌اند از ایشان خواهیم پذیرفت و از بدیهایشان درخواهیم گذشت؛ در [زمره] بهشتیانند؛ [همان] وعده راستی که بدانان وعده داده می‌شده است. (۱۶) و آن کس که به پدر و مادر خود گوید: «اف بر شما، آیا به من وعده می‌دهید که زنده خواهم شد و حال آنکه پیش از من نسلها سپری [و نابود] شدند.» و آن دو به [درگاه] خدا زاری می‌کنند: «وای بر تو، ایمان بیاور. وعده [و تهدید] خدا حق است.» و[لی پسر] پاسخ می‌دهد: «اینها جز افسانه‌های گذشتگان نیست.» (۱۷) آنان کسانی‌اند که گفتار [خدا] علیه ایشان -همراه با امتهایی از جنیان و آدمیان که پیش از آنان روزگار به سر بردند- به حقیقت پیوست، بی‌گمان آنان زیانکار بودند. (۱۸) و برای هر یک در [نتیجه] آنچه انجام داده‌اند درجاتی است، و تا [خدا پاداش] اعمالشان را تمام بدهد؛ و آنان مورد ستم قرار نخواهند گرفت. (۱۹) و آن روز که آنهایی را که کفر ورزیده‌اند، بر آتش عرضه می‌دارند [به آنان می‌گویند:] «نعمتهای پاکیزه خود را در زندگی دنیایتان [خودخواهانه] صَرف کردید و از آنها برخوردار شدید؛ پس امروز به [سزای ]آنکه در زمین بناحق سرکشی می‌نمودید و به سبب آنکه نافرمانی می‌کردید، به عذاب خفت[آور] کیفر می‌یابید.» (۲۰) و برادر عادیان را به یاد آور، آنگاه که قوم خویش را در ریگستان بیم داد -در حالی که پیش از او و پس از او [نیز] قطعاً هشداردهندگانی گذشته بودند- که: «جز خدا را مپرستید؛ واقعاً من بر شما از عذاب روزی هولناک می‌ترسم.» (۲۱) گفتند: «آیا آمده‌ای که ما را از خدایانمان برگردانی؟ پس اگر راست می‌گویی، آنچه به ما وعده می‌دهی [بر سرمان] بیاور.» (۲۲) گفت: «آگاهی فقط نزد خداست، و آنچه را بدان فرستاده شده‌ام به شما می‌رسانم، ولی من شما را گروهی می‌بینم که در جهل اصرار می‌ورزید.» (۲۳) پس چون آن [عذاب] را [به صورت] ابری روی‌آورنده به سوی وادیهای خود دیدند، گفتند: «این ابری است که بارش‌دهنده ماست.» [هود گفت: «نه،] بلکه همان چیزی است که به شتاب خواستارش بودید: بادی است که در آن عذابی پر درد [نهفته] است. (۲۴) همه چیز را به دستور پروردگارش بنیان‌کن می‌کند.» پس چنان شدند که جز سراهایشان دیده نمی‌شد. این چنین گروه بدکاران را سزا می‌دهیم. (۲۵) و به راستی در چیزهایی به آنان امکانات داده بودیم که به شما در آنها [چنان] امکاناتی نداده‌ایم، و برای آنان گوش و دیده‌ها و دلهایی [نیرومندتر از شما] قرار داده بودیم، و[لی] چون به نشانه‌های خدا انکار ورزیدند [نه] گوششان و نه دیدگانشان و نه دلهایشان، به هیچ وجه به دردشان نخورد، و آنچه ریشخندش می‌کردند به سرشان آمد. (۲۶) و بی‌گمان، همه شهرهای پیرامون شما را هلاک کرده و آیات خود را گونه‌گون بیان داشته‌ایم، امید که آنان بازگردند. (۲۷) پس چرا آن کسانی را که غیر از خدا، به منزله معبودانی، برای تقرّب [به خدا] اختیار کرده بودند، آنان را یاری نکردند بلکه از دستشان دادند؟ و این بود دروغ آنان و آنچه برمی‌بافتند. (۲۸) و چون تنی چند از جِن را به سوی تو روانه کردیم که قرآن را بشنوند؛ پس چون بر آن حاضر شدند [به یکدیگر] گفتند: «گوش فرا دهید.» و چون به انجام رسید، هشداردهنده به سوی قوم خود بازگشتند. (۲۹) گفتند: «ای قوم ما، ما کتابی را شنیدیم که بعد از موسی نازل شده [و] تصدیق‌کننده [کتابهای] پیش از خود است، و به سوی حق و به سوی راهی راست راهبری می‌کند. (۳۰)ای قوم ما، دعوت‌کننده خدا را پاسخ [مثبت] دهید و به او ایمان آورید تا [خدا] برخی از گناهانتان را بر شما ببخشاید و از عذابی پر درد پناهتان دهد. (۳۱) و کسی که دعوت‌کننده خدا را اجابت نکند، در زمین درمانده‌کننده [خدا] نیست و در برابر او دوستانی ندارد. آنان در گمراهی آشکاری‌اند. (۳۲) مگر ندانسته‌اند که آن خدایی که آسمانها و زمین را آفریده و در آفریدن آنها درمانده نگردید؛ می‌تواند مردگان را [نیز] زنده کند؟ آری، اوست که بر همه چیز تواناست. (۳۳) و روزی که کافران بر آتش عرضه می‌شوند [از آنان می‌پرسند:] «آیا این راست نیست؟» می‌گویند: «سوگند به پروردگارمان که آری.» می‌فرماید: «پس به [سزای] آنکه انکار می‌کردید عذاب را بچشید.» (۳۴) پس همان گونه که پیامبران نستوه، صبر کردند، صبر کن، و برای آنان شتابزدگی به خرج مده. روزی که آنچه را وعده داده می‌شوند بنگرند، گویی که آنان جز ساعتی از روز را [در دنیا] نمانده‌اند؛ [این] ابلاغی است. پس آیا جز مردم نافرمان هلاکت خواهند یافت؟ (۳۵) |
| سوره پیشین: سوره جاثیه | سوره احقاف سوره‌های مکی • سوره‌های مدنی | سوره پسین: سوره محمد |
|
١.فاتحه ٢.بقره ٣.آل‌عمران ٤.نساء ٥.مائده ٦.انعام ٧.اعراف ٨.انفال ٩.توبه ١٠.یونس ١١.هود ١٢.یوسف ١٣.رعد ١٤.ابراهیم ١٥.حجر ١٦.نحل ١٧.اسراء ١٨.کهف ١٩.مریم ٢٠.طه ٢١.انبیاء ٢٢.حج ٢٣.مؤمنون ٢٤.نور ٢٥.فرقان ٢٦.شعراء ٢٧.نمل ٢٨.قصص ٢٩.عنکبوت ٣٠.روم ٣١.لقمان ٣٢.سجده ٣٣.احزاب ٣٤.سبأ ٣٥.فاطر ٣٦.یس ٣٧.صافات ٣٨.ص ٣٩.زمر ٤٠.غافر ٤١.فصلت ٤٢.شوری ٤٣.زخرف ٤٤.دخان ٤٥.جاثیه ٤٦.احقاف ٤٧.محمد ٤٨.فتح ٤٩.حجرات ٥٠.ق ٥١.ذاریات ٥٢.طور ٥٣.نجم ٥٤.قمر ٥٥.الرحمن ٥٦.واقعه ٥٧.حدید ٥٨.مجادله ٥٩.حشر ٦٠.ممتحنه ٦١.صف ٦٢.جمعه ٦٣.منافقون ٦٤.تغابن ٦٥.طلاق ٦٦.تحریم ٦٧.ملک ٦٨.قلم ٦٩.حاقه ٧٠.معارج ٧١.نوح ٧٢.جن ٧٣.مزمل ٧٤.مدثر ٧٥.قیامه ٧٦.انسان ٧٧.مرسلات ٧٨.نبأ ٧٩.نازعات ٨٠.عبس ٨١.تکویر ٨٢.انفطار ٨٣.مطففین ٨٤.انشقاق ٨٥.بروج ٨٦.طارق ٨٧.اعلی ٨٨.غاشیه ٨٩.فجر ٩٠.بلد ٩١.شمس ٩٢.لیل ٩٣.ضحی ٩٤.شرح ٩٥.تین ٩٦.علق ٩٧.قدر ٩٨.بینه ٩٩.زلزله ١٠٠.عادیات ١٠١.قارعه ١٠٢.تکاثر ١٠٣.عصر ١٠٤.همزه ١٠٥.فیل ١٠٦.قریش ١٠٧.ماعون ١٠٨.کوثر ١٠٩.کافرون ١١٠.نصر ١١١.مسد ١١٢.اخلاص ١١٣.فلق ١١٤.ناس | ||
پانویس
- ↑ دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۱ـ۱۲۵۰.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۱، ص۲۹۵-۲۹۶.
- ↑ معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.
- ↑ دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۱ـ۱۲۵۰.
- ↑ دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۱ـ۱۲۵۰.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۸، ص۱۸۵.
- ↑ خامه‌گر، محمد، ساختار سوره‌های قرآن کریم، تهیه مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت نورالثقلین، قم، نشر نشرا، چ۱، ۱۳۹۲ش.
- ↑ رجوع کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۶۴.
- ↑ بابایی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۴۲۲
- ↑ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۱۳۶
- ↑ نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۳۱۳
- ↑ بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۳۵
- ↑ علامه طباطبایی آیات ۸و۱۰ را مدنی می داند به این دلیل که بر اساس روایات شأن نزول آیه ۸ پیشنهاد مهاجران و انصار به پیامبر برای استفاده از اموالشان است و انصار هم در مدینه بوده اند و درآیه ۱۰ نیز منظور از شَهِدَ شَاهِدٌ مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ «عبدالله بن‌سلام» است که در مدینه ایمان آورده است. طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۱۸۶و۱۹۴و۱۹۷
- ↑ در روایات از این آیه استفاده کرده اند که با توجه به این که دوران کامل شیردهی دوسال(۲۴ ماه) است پس کمترین زمان بارداری هم شش ماه است که روی هم ۳۰ ماه می شود.طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۲۰۷
- ↑ وقتی در روایتی گفته می‌شود دعا یا سوره‌ای نوشته شود و آب آن نوشیده شود باید با چیزی نوشته شود که پاک باشد و خوردن آن ضرر نداشته باشد مانند:تربت امام حسین(ع) زعفران.
منابع
- قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
- بابایی، احمدعلی، برگزیده تفسیر نمونه، تهران،دار الکتب الاسلامیه، چاپ سیزدهم، ۱۳۸۲ش.
- بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تحقیق قسم الدراسات الاسلامیة موسسة البعثة، تهران، بنیاد بعثت، چاپ اول، ۱۴۱۶ق.
- دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۲، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، تهران: دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.
- طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، با مقدمه محمد جواد بلاغی، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق.
- معرفت، محمدهادی، آموزش علوم قرآن، [بی‌جا]، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چ۱، ۱۳۷۱ش.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.
- نوری، حسین بن محمد تقی، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، تحقیق مؤسسة آل البیت علیهم السلام، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ اول، ۱۴۰۸ق.
پیوند به بیرون
-